Pracownicy nie mają obowiązku ujawniania swojej orientacji seksualnej, natomiast pracodawcy muszą traktować wszystkich równo, bez względu na to, jakie poglądy czy wartości wyznają. Niemniej jednak w Polsce sytuacja gejów na rynku pracy wciąż nie jest taka sama, jak osób heteroseksualnych. Czy mobbing i dyskryminacja ze względu na orientację seksualną wciąż są powszechne?
Dyskryminacja a mobbing w pracy
Na początek warto rozróżnić dwa pojęcia, jakimi są dyskryminacja oraz mobbing. Dyskryminacja pracowników polega na nierównym ich traktowaniu, które przejawia się na przykład:
- awansowaniem wyłącznie wybranych osób,
- przydzielaniem obowiązków, które nie są zgodne z kompetencjami konkretnej osoby,
- różnicowaniem wynagrodzeń osób pracujących na tych samych bądź podobnych stanowiskach.
O dyskryminacji najczęściej mówi się w kontekście kobiet i ich sytuacji na rynku pracy, jednak problem ten dotyczy również osób homoseksualnych. Tymczasem mobbing w pracy oznacza nękanie, a nawet zastraszanie konkretnych osób. Zazwyczaj mówi się o nim w dłuższej perspektywie czasowej. Pracodawca może straszyć wypowiedzeniem umowy, jeśli pracownik odmówi pracy w nadgodzinach, wykonania obowiązku, którego nie jest w stanie wypełnić w odpowiedni sposób bądź wybrania urlopu w konkretnym terminie. Mobbing to również ciągłe naznaczanie pracownika, mówienie na jego temat nieprawdy czy nastawianie przeciwko niemu kolejnych osób.
Czy geje rzeczywiście mają problem z dyskryminacją i mobbingiem w miejscy pracy?
Polacy prezentują stosunkowo konserwatywne podejście – dotyczy to zwłaszcza osób w starszym wieku oraz o skrajnie prawicowych poglądach. Geje w tego typu środowiskach zwykle spotykają się z odrzuceniem, a dodatkowo mogą mieć problemy z mobbingiem czy też dyskryminacją. Okazuje się, że dotyczą one zwłaszcza małych, zamkniętych społeczności. Tymczasem w dużych miastach sytuacja gejów na rynku pracy wygląda nieco lepiej, zwłaszcza jeśli chodzi o duże, międzynarodowe korporacje. Pracują tam zwykle ludzie młodzi, otwarci na różnego rodzaju kultury i poglądy. W dodatku kultura organizacyjna nakazuje równe traktowanie wszystkich, bez względu na wyznanie, płeć czy orientację seksualną. Geje mogą więc liczyć na premie, benefity pracownicze czy innego rodzaju dodatki do wynagrodzenia. Praca w międzynarodowym środowisku okazuje się dla nich doskonałym rozwiązaniem, choć warto zauważyć, że nawet w mniejszych firmach sytuacja gejów ulega poprawie. Pracodawcy coraz częściej zdają sobie sprawę z tego, że liczą się przede wszystkim kompetencje pracownika, natomiast jego życie osobiste nie powinno mieć odzwierciedlenia w wykonywaniu obowiązków zawodowych. Problemem może okazać się jedynie podejście współpracowników, które nie zawsze jest godne naśladowania.
Geje na polskim rynku pracy
Jeszcze kilka lat temu geje najczęściej wyjeżdżali do pracy za granicę, gdzie czuli się o wiele bezpieczniej, niż w Polsce. Dziś jednak ta tendencja ulega zmianie, na co wpływ ma również zmiana mentalności Polaków. Choć w tej materii nadal jest wiele do zrobienia, powoli przestaje panować pogląd, na podstawie którego pracownika ocenia się, biorąc pod uwagę nie tylko jego kompetencje, lecz również życie osobiste, przeszłość czy poglądy. Ważne, aby każda osoba zatrudniona wykonywała swoje obowiązki sumiennie i doskonaliła posiadane umiejętności. Czasami problematyczne będzie podejście osób współpracujących, jednak obecnie geje nie mają większego kłopotu ze zmianą miejsca zatrudnienia, jeśli nie odpowiadają im warunki w konkretnej firmie. Najlepszym rozwiązaniem dla nich jest praca w środowisku międzynarodowym, choć Polacy także wykazują się obecnie większą tolerancją. Ważne, aby wszelkie nieprawidłowości, takie jak mobbing czy dyskryminacja, na bieżąco zgłaszać. W pierwszej kolejności można porozmawiać z przełożonym, a jeśli to nie przyniesie efektów, pozostaje udać się do Państwowej Inspekcji Pracy. Rozwiązaniem jest również wytoczenie sprawy cywilnej w sądzie, gdyż mobbing i dyskryminacja są karalne.
