W przypadku osób cierpiących na cukrzycę, poza farmakoterapią niezwykle ważne jest odpowiednie żywienie. Dieta cukrzycowa poprawi stan zdrowia oraz zminimalizuje objawy choroby. To także mniejsze ryzyko powikłań. Co więc należy jeść, a czego unikać? Sprawdź nasze porady.
Dieta cukrzycowa – podstawy
Cukrzyca jest obecnie chorobą cywilizacyjną, która może dotknąć osobę w każdym wieku. Jest to poważne schorzenie, które wymaga oczywiście stałego leczenie i decydujący głos we wszelkich kwestiach zawsze powinien posiadać lekarz prowadzący. Niezbędne jest jednak właściwe postępowanie dietetyczne. Żywienie osoby cierpiącej na cukrzycę powinno koncentrować się wokół trzech podstawowych kwestii:
– zmniejszenia stężenia glukozy
– uregulowania poziomu cholesterolu i trojglicerydów
– obniżenia ciśnienia tętniczego.
Odpowiednia dieta cukrzycowa może znacząco wpłynąć na zdrowie, samopoczucie oraz jakość życia. Należy przy tym pamiętać, że niezwykle ważne jest przy tym ustalenie potrzebnego zapotrzebowania kalorycznego. Następnie powinno być ono rozłożone na pięć posiłków, spożywanych o tych samych, wyznaczonych godzinach. Kluczowe jest również utrzymanie stałej ilości węglowodanów.
Postępowanie dietetyczne u cukrzyków z nadwagą
W przypadku, kiedy cukrzyca wiąże się nadwagą, priorytetem jest zmniejszenie masy ciała. Dzięki temu utrzymanie choroby „w ryzach” będzie znacznie łatwiejsze. Spadek masy ciała u osób otyłych znacząco pomaga normalizować glikemię oraz poprawia czynności wydzielnicze trzustki. Zmniejsza się też insulinooporność, a w związku z tym zapotrzebowanie na insulinę. Cukrzyca typu 2, a więc nabyta, przy pomocy diety może zaś przejść w stan remisji. Chcąc schudnąć przy cukrzycy, trzeba być bardzo uważnym – zbyt gwałtowne chudnięcie również nie jest wskazane. Deficyt kaloryczny powinien znajdować się na poziomie, który pozwala na zmniejszanie masy ciała o 0,5 kg lub maksymalnie kilogram tygodniowo. Dobrze jest zwrócić się o pomoc w ułożeniu jadłospisu do dietetyka, masz wówczas pewność że każdy jej aspekt jest indywidualnie dopracowany. Jeśli nie posiadasz takiej możliwości – przybywamy z pomocą.
Zaprzyjaźnij się z indeksem glikemicznym
Co to jest indeks glikemiczny? Jest to wskaźnik, który porządkuje produkty spożywcze pod względem tego, jak pod ich wpływem wzrasta we krwi poziom glukozy w odniesieniu do czystej glukozy. Indeks glikemiczny pozwala znacząco ułatwić komponowanie diety cukrzykom, jak też jest często wykorzystywany przez osoby po prostu usiłujące schudnąć. Zgodnie z nim, artykuły spożywcze mogą posiadać indeks glikemiczny:
- Niski – mniejszy od 55 proc.
- Średni – 55-70 proc.
- Wysoki – powyżej 70 proc.
Indeks glikemiczny zazwyczaj jest niższy w produktach surowych, obniża go też wysoka zawartość błonnika. Dieta cukrzycowa wymaga spożywania żywności o niskim i średnim indeksie glikemicznym. Unikać należy z kolei tych o wysokim wskaźniku – powinny to być raczej sytuacje epizodyczne. Poza indeksem glikemicznym, układając swój jadłospis trzeba pamiętać o innych wytycznych dla cukrzyków. Zgodnie z nimi, według wielu towarzystw diabetologicznych, najkorzystniejsza jest dieta niskowęglowodanowa o zwiększonej zawartości tłuszczu. Oczywiście, zarówno węglowodany, jak i tłuszcze powinny być wysokiej jakości.
Tych produktów unikaj
Dieta cukrzycowa wymaga szczególnej dbałości w doborze produktów i rezygnacji z tych, które mają zły wpływ na organizm. Należy więc wykluczyć słodycze, zrezygnować ze słodzonych napoi, żywności przetworzonej oraz wszelkich fast-foodów. Poza tym, konieczne jest sprawdzanie indeksu glikemicznego każdego składnika. I, tak jak w przypadku standardowej, zbilansowanej diety, należy spożywać wszelkie warzywa i owoce, tak tutaj są pewne ograniczenia. W tej grupie produktów unikaj m.in.
– ziemniaków i batatów
– bananów
– winogron
– owoców suszonych i z puszki.
Uważaj też na dynię, buraka i pietruszkę. Staraj się podczas komponowania posiłków, zmniejszać podaż owoców na korzyść warzyw. Nie jest wskazane również spożywanie tłustego mięsa oraz pszennych produktów zbożowych. Zmagając się z cukrzycą, unikaj białego pieczywa, makaronu i ryżu, drobnych kasz i gotowych musli. W przypadku nabiału zrezygnuj z dosładzanych jogurtów i serków topionych.
Co warto włączyć do diety?
Odpowiednie żywienie w cukrzycy powinno uwzględniać wysoką podaż błonnika pokarmowego. Poza tym, że bogate w niego produkty posiadają niższy indeks glikemiczny, to dodatkowo błonnik działa niczym odkurzacz na jelita. Znacząco podnosi przemianę materii oraz czyści jelita z wszelkich złogów. Błonnik pęczniejąc w żołądku, zapewniają też dłuższe odczuwanie sytości, co z kolei przekłada się na zjadanie mniejszych porcji jedzenia. W przypadku cukrzycy zalecane jest spożywanie co najmniej 25 g błonnika dziennie. Znajdziesz go w razowych produktach zbożowych, otrębach oraz surowych owocach i warzywach. Najwięcej błonnika posiada ich skórka – zrezygnuj więc z obierania np. jabłek. W przypadku tłuszczy, dieta cukrzycowa powinna obfitować w kwasy tłuszczowe jednonienasycone, których najlepszym źródłem są oleje roślinne – oliwa z oliwek i olej rzepakowy. Co z nabiałem? Podchodź do niego ostrożnie, ale nie rezygnuj (o ile nie posiadasz nietolerancji). Postaw wówczas na serki wiejskie, twaróg półtłusty i ser żółty (w ograniczonej ilości). Żywienie w cukrzycy wymaga dużego zaangażowania i uważności, ale może przynosić wiele korzyści.
